Elektrokardiografia (EKG) to podstawowe, nieinwazyjne badanie diagnostyczne wykorzystywane do oceny elektrycznej aktywności serca. Precyzyjny zapis pozwala na wykrycie zaburzeń rytmu, niedokrwienia mięśnia sercowego oraz innych nieprawidłowości w pracy serca.
Zasada działania i przebieg badania EKG
Badanie EKG polega na rejestrowaniu elektrycznej aktywności serca za pomocą elektrod umieszczanych na skórze pacjenta. Standardowy zapis obejmuje 12 odprowadzeń, które pokazują aktywność elektryczną serca z różnych perspektyw. Elektrody są umieszczane na kończynach i klatce piersiowej według ściśle określonego schematu.
Sam proces rejestracji trwa zazwyczaj kilka minut i jest całkowicie bezbolesny. Podczas badania pacjent leży w pozycji na wznak, zachowując spokój i powstrzymując się od gwałtownych ruchów, które mogłyby zakłócić zapis.
Nowoczesne aparaty EKG automatycznie analizują zapis i wskazują potencjalne nieprawidłowości, jednak ostateczna interpretacja zawsze powinna być wykonana przez lekarza specjalistę.
Wskazania do wykonania badania EKG
EKG wykonuje się zarówno w celach diagnostycznych, jak i profilaktycznych. Rutynowe badanie jest zalecane podczas okresowych badań kontrolnych, szczególnie u osób po 40. roku życia lub z czynnikami ryzyka chorób serca.
Nagłe wskazania do wykonania EKG obejmują: ból w klatce piersiowej, duszności, kołatanie serca, omdlenia lub zasłabnięcia. Badanie jest również niezbędne przed planowanymi zabiegami operacyjnymi i przy kwalifikacji do intensywnego wysiłku fizycznego.
Interpretacja zapisu EKG
Analiza zapisu EKG wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Prawidłowy zapis składa się z charakterystycznych załamków i odcinków, które odzwierciedlają kolejne fazy aktywności serca. Ocenie podlegają rytm serca i jego częstość, przewodzenie przedsionkowo-komorowe, oś elektryczna serca oraz obecność cech niedokrwienia lub przerostu poszczególnych części serca. Szczególną uwagę zwraca się na odchylenia od normy mogące świadczyć o patologiach.
W przypadku wykrycia nieprawidłowości w zapisie EKG, lekarz może zlecić dodatkowe badania diagnostyczne, takie jak echo serca czy próba wysiłkowa.
Rozszerzone formy badania EKG
Holter EKG to całodobowy lub wielodniowy zapis aktywności elektrycznej serca. Umożliwia wykrycie zaburzeń rytmu występujących okresowo lub w określonych sytuacjach życia codziennego.
Próba wysiłkowa EKG pozwala ocenić reakcję serca na kontrolowany wysiłek fizyczny, co jest szczególnie istotne w diagnostyce choroby wieńcowej i ocenie wydolności układu krążenia.
Znaczenie diagnostyczne EKG
EKG pozostaje fundamentalnym narzędziem w kardiologii, umożliwiającym szybką i nieinwazyjną ocenę funkcji serca. Regularne wykonywanie badania pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
W nagłych sytuacjach zapis EKG może mieć istotne znaczenie dla postawienia właściwej diagnozy i podjęcia szybkich decyzji terapeutycznych, szczególnie w przypadku podejrzenia zawału serca czy groźnych zaburzeń rytmu.
Rozwój cyfrowych technologii i telemedycyny umożliwia obecnie zdalne konsultacje zapisów EKG, co przyspiesza proces diagnostyczny i zapewnia szybki dostęp do specjalistycznej interpretacji wykonanej przez lekarza.
